سختی آب و راه های رفع آن
وقتی اب باران به زمین می رسد معمولا دارای مقداری دی اکسید کربن به صورت محلول است وقتی در خاک فرو می رود به طبقات سنگ آهک و یا طبقات کربنات کلسیم و کربنات منیزیم می رسد و مقداری از آنها را به صورت هیدروژن کربنات یا به اصطلاح بی کربنات در خود حل می کند. این اب که دارای یون های +Ca2 و +Mg2 به صورت محلول است آب سخت نامیده می شود. از این اصطلاح معلوم می شود که این آب سخت با صابون کف نمی کند.بر عکس آبی که نرم است به اسانی با صابون تولید کف می کند.این اصطلاح ها زیاد دقیق نیستند ولی معمولند.توده های ترکیبات اهن یا فلزات سنگین دیگر هم ممکن است باعث سختی آب شوند. سختی آب بر دو نوع است : سختی موقت که در آن یون های HCO¯3 با یون های فلزی همراه است و سختی دائم که در آن یون های SO¯4 که با ثبات تر از HCO¯3 هستند با یونهای فلزی همراهند.جزء اصلی صابون معمولی سدیم که در اب محلول است استارات سدیمNaC18 H35 O2 است.
وقتی به آبی که دارای یون های +Ca2 است صابون اضافه کنیم یونهای بزرگ ¯C18 H35 O2 با یون +Ca2 ترکیب می شوند و صابون غیر محلول یعنی استارات کلسیم می دهند که به صورت جسم لزج خاکستری رنگ ته نشین می شود. Ca2+ + 2C35 H35 O2 ¯ .......> Ca( C18 H35 O2 )2
یونهای فلزی در آب سخت باصابون ترکیب می شوندو رسوب می دهند تا تمام این یونها جدا شوند تا وقتی این عمل ادامه دارد کف با دوامی حاصل نخواهد شد. آب نرم دارای این یونهای مزاحم نیست بنابراین وقتی صابون به آنها اضافه شود به اسانی کف می کند.
نرم کردن اب سخت : اب سخت در لباس شویی بسیار زیان اور است زیرا رسوب چسبنده ی صابون را تلف می کند و به الیاف لباسها می چسبد.آبهایی که سختی موقت دارند و دارای یونهای HCO¯3 می باشند در اثر جوشاندن کربنات کلسیم به صورت یک پوشش محکم دیوار داخلی کتری را می گیرد ممکن است قطر این لایه آنقدر زیاد شود که در اثر خاصیت عایق بودن از انتقال حرارت کافی جلوگیری کند پس جوشاندن یکی از راههای نرم کردن آب سخت است که معادله ی واکنش به این صورت است : Ca2+ + 2HCO3¯ .........> CaCO3 + H2 O + CO2 (g
از راههای دیگر برای رفع سختی یکی راسب کردن و دیگری عوض کردن یون است معمولا نوع سختی و مقدار آب نرم لازم را در نظر می گیرند و موثرترین و با صرفه ترین راه را انتخاب می کنند.
راسب کردن : وقتی کربنات سدیم Na2 CO3 به آب سخت اضافه شود رسوب حاصل از یونهای +Ca 2و+ Mg 2 به صورت کربنات غیر محلول ته نشین می شود و البته یونهای + Na که به آب اضافه می شود اشکالی برای صابون پدید نمی آورد. Ca2+ + CO¯3 ..........> CaCO3 (S
افزودن یک محلول قلیایی مانند محلول امونیاک یا آب آهک به آب سخت موقت مقداری یون OH¯ به محلول می دهد که HCO¯3 را خنثی می کند و فلز مزاحم را به صورت کربنات راسب می سازد. Ca2+ + HCO¯3 + OH¯ ..........> CaCO3 (S) + H2 O
Mg2+ + HCO3¯ + OH¯ ..........> MgCO3(S) + H 2 O عوامل راسب کننده ی دیگر مانند براکس و فسفات سدیم هم در بعضی موارد مصرف می شوند. این هر دو جسم در اثر هیدرولیز محلول باز می دهند و فسفات غیر محلول کلسیم و منیزیم راسب می کنند.
عوض کردن یون : بعضی مواد طبیعی که به نام زئولیت معروف هستند دارای شبکه ی متخلخل و دو بعدی گروههای سیلیکات آلومینات متخلخل هستند که مانند یونهای بزرگ و ثابت با بار الکتریکی منفی عمل می کنند. یونهای فلزی مانند + Na به این یونها متصل می شوند و تشکیل مولکول های غول آسا می دهند. اگر آب سخت مدتی در مجاورت زئولیت سدیم بماند یونهای +Ca 2و +Mg 2به جای یونهای +Na قرار می گیرند چون یونهای زئولیت بی حرکت هستند و یونهای مزاحم فلزی به وسیله ی آب به جای یون +Na قرار می گیرند.
* Ca2+ + Na2 Zeolit .........> CaZeOlit + 2Na با بهره گیری از قانون اثر جرم می توان زئولیت مصرف و جدا شده دوباره زنده کرد و کاری کرد و بارها به کار برد.اگر زئولیت کلسیم را در محلول غلیظ کلرید سدیم ( با غلظت زیاد + Na ) قرار دهیم یونهای + Ca 2جای خود را با یون +Na عوض می کنند و واکنش عکس معادله ی * اجرا می شود.یک نوع زئولیت ترکیبی به نام پرموتیت تندتر از زئولیت طبیعی عمل می کند و امروزه همه جا در خانه ها و کارخانه ها در دستگاه های نرم کننده ی آب مصرف می شود و از نمک طعام که از ارزانترین منابع یون + Na است برای زنده کردن و کار کردن مجدد دستگاه مصرف می شود.
شاید طلا اولین فلزی است که مردمان آن را شناخته اند نخستین مردمان طلا را بدون هیچ کار استخراجی یعنی بدون هیچ زحمتی از سطح زمین یا بستر رودخانه ها به دست آوردند و برای تهیه ی وسایل زینت به کار بردند. هنوز هم گاهی ذره های طلا همراه شن و ماسه دیده می شود همین طور به صورت رگه های زرد در بعضی اقسام کوارتز دیده شده است با آنکه طلای طبیعی همیشه به صورت فلز است ترکیب هایی از طلا با تلوریم به دست امده است. آب دریا از یک دهم تا دو دهم میلیگرم در هر تن متری طلا دارد اما استخراج آن چندین برابر ارزش طلا خرج خواهد شد.
طلا از سنگ های معدن پست به طریقه ی سیانید پرهیخته می شود در این عمل یون محلول Au (CN)¯2 حاصل می شود.
برای راسب ساختن طلا از روی فلزی استفاده می شود. 2Au(CN¯)2 + Zn .......> Zn( CN ¯)4 + 2Au
برای استخراج طلا گاهی سنگ معدن را خیس کرده و گاز کلر بر آن وارد می کنند طلا با کلر ترکیب می شود و کلرید طلا می دهد که در آب محلول است بعد محلول کلرید طلا (ІІІ)را با سولفات آهن ІІ به صورت طلای فلز راسب می کنند.
خواص و مورد استعمال طلا : طلا فلزی است نرم زرد رنگ بسیار مفتول شدنی و چکش خوار. به طوری که ورقه هایی از طلا آنقدر نازک تهیه می شوند که ٢٥٠ تای انها به قطر یک صفحه کتاب می شود. طلا هادی بسیار خوبی برای حرارت و الکتریسیته است. وزن مخصوص ان برابر ٣٢⁄١٩می باشد.طلای خالص آنقدر نرم است که نمی توان آنرا در جواهر سازی به کار برد و اغلب آنرا با مس آلیاژ می کنند. میزان خلوص طلا به عیار بیان می شود و طلای کاملا خالص را 24 عیار می نامند.طلای جواهر سازی 18 عیار یعنی دارای 18 قسمت طلا و 6 قسمت مس است . طلا در برابر هوا حتی در درجه حرارت های بسیار زیاد تیره نمی شود. اسید فلوئوریدریک به کندی بر طلا اثر می کند . اسیدهای خیلی قوی مانند اسید کلرئیدریک نیتریک و سولفوریک جداگانه بر آن بی اثر هستند تیزاب سلطانی (یک مول اسید نیتریک و سه مول اسید کلرئیدریک)بر آن به شدت اثر می کند.در این عمل طلا در اثر اسید نیتریک مجاورت یون Cl اکسید می شود و یون AuCl¯4 می دهد.طلا در بعضی ترکیباتش حالت اکسیداسیون 1+ نشان می دهد ولی ترکیباتی که طلا در آنها حالت اکسیداسیون ٣+ دارد بیشتر و با ثبات ترند. سابق بر این از کلرید طلا (ІІІ) در عکاسی برای آنکه به عکس روز چاپ رنگ قشنگتری بدهند استفاده می کردند. از Na Au ( CN )2 برای آب طلا کاری مصرف می شود. طلای چسب مانند به طریقه ی قوس الکتریکی یا به وسیله ی احیای کلرید طلای (ІІІ) تهیه می شود اگر یک محلول کلرید قلع (ІІ)اسید استانیک به محلول کلرید طلای (ІІІ) اضافه کنیم طلا به صورت فلز آزاد احیا می شود.اسید استانیک چسب مانند ممکن است از حرارت دادن مخلوط تشکیل شود . و ذره های طلا جذب سطحی شده در اسید استانیک پراکنده می شود و در نتیجه یک رنگ ارغوانی ساختمانی به نام ارغوانی کاسیوس حاصل می گردد.
در حال حاضر ایران هشتمین کشور صادرکننده ی طلاست و سالانه 23 میلیون دلار طلا صادر می کند.
شیمی هسته ای (2)
شاخه های تجزیه ی رادیواکتیو : در طبیعت چندین شاخه ی تجزیه ی رادیواکتیو وجود دارد.شاخه های تجزیه قسمت هایی از سری های رادیواکتیو هستند. به این ترتیب که وقتی هسته ای تجزیه می شود و به هسته ی رادیواکتیو دیگری تبدیل می شود این روند ادامه پیدا می کند تا وقتی که به هسته ی پایداری برسد از اولین هسته ی رادیواکتیو تا هسته ی پایدار را یک سری می گویند. در طبیعت سه سری رادیواکتیو وجود دارد:سری اورانیم ٬ توریم و اکتینیم.
خصوصیات سری های تجزیه ی طبیعی : 1)هر سری توسط عضو برجسته ای از آن سری نامیده می شود. 2)محصول نهایی هر سری ایزوتوپ پایداری از سرب است . ٣) سه سری از طریق هیچ ایزوتوپی به هم وابسته نیستند.یک ایزوتوپ در یکی از سری ها به ایزوتوپ متعلق به سری دیگر تجزیه نمی شود. ٤) در هر سری تعدادی از ایزوتوپ های فعال متحمل تجزیه ی شاخه ای می شوند به این ترتیب که یک ایزوتوپ مشخص به دو روش تجزیه می شود و دو محصول را به عنوان محصولات شاخه ای ایجاد می کندبه عنوان مثال پلونیم با عدد جرمی ٢١٨در سری اورانیم متحمل هر دو تجزیه ی α و β می شود و به ترتیب Pb با عدد جرمی ٢١٤ و At با عدد جرمی٢١٨می شود که این محصولات شاخه ای همیشه به یک محصول مشابه تبدیل می شوند.
در سری های تجزیه ی مصنوعی با ایزوتوپ های مصنوعی سر و کار داریم.خصوصیات سری های تجزیه ی مصنوعی: ١) تمام اعضای این سری ها به جز عضو آخر در طبیعت وجود ندارند پس مصنوعی هستند. ٢)محصول نهایی ایزوتوپی از سرب نبوده بلکه ایزوتوپی از بیسموت است. ٣) این سری ها بر خلاف سه سری طبیعی به هیچ وجه شامل محصول گازی رادون نیستند.
قوانین تجزیه ی رادیواکتیو : در یک واکنش رادیواکتیو با تغییراتی مثل نشر ذره ی α ٬ ץ یا β از یک اتم به اتم دیگر میرسیم. در یک فعالیت رادیواکتیو مشخص می شود که چگونه یک عنصر ناپدید و یا تجزیه می شود. تمام اتم های رادیواکتیوی که در یک نمونه از عنصر وجود دارندتمایل دارند تجزیه شوند. تعداد واقعی اتم هایی که در واحد زمان تجزیه می شوند سرعت نامیده می شود.در واقع سرعت به تمایل اتم های رادیواکتیو برای متلاشی شدن وابسته است.این نشان دهنده ی این است که تمایل اتم های رادیواکتیو مختلف برای متلاشی شدن متفاوت است این خاصیت تمایل را به عنوان فعالیت نام می برند به عنوان مثال عنصر پرتو زای Thبا عدد جرمی ٢٣٢هفتاد برابر بیشتر از Raبا عدد جرمی ٢٢٦تمایل برای متلاشی شدن دارد.تجزیه ی رادیواکتیو واکنشی مرتبه اول است که که به طور نمایی کاهش می یابد.سرعت تجزیه ی رادیواکتیو به گونه ای است که ماهیت آن از لحاظ فیزیکی و شیمیایی تاثیری در سرعت تجزیه ندارد برای یک عنصر فعال سرعت تجزیه در هر زمان فقط به تعداد هسته های موجود بستگی دارد.
( 1 ) dN/dt=λN -
ثابت λ بیانگر نسبی بودن واکنش است که مشخصه ی تجزیه ی هر عنصر است و به عنوان ثابت تجزیه هم نامیده می شود. N تعداد اتم ها و dN تغییر در تعداد اتم ها در زمان t می باشد.
نیمه عمر عناصر رادیواکتیو :نیمه عمر یک عنصر رادیواکتیو زمانی است که نیمی از عنصر فعال تجزیه شود این زمان را به صورت t ½نشان می دهند.برای مثال فرض کنید هزار تا اتم فعال داریم اگر زمان لازم برای تجزیه ی ٥٠٠ اتم ده دقیقه باشد نیمه عمر ده دقیقه است.اندازه ی نیمه عمر بیانگر مقدار رادیواکتیویته بودن یک عنصر است هر چه نیمه عمر کوچکتر باشد نشان دهنده ی این است که تعداد اتم های تجزیه شده در واحد زمان بیشتر است . مقدار نیمه عمر برای عناصر رادیواکتیو مختلف از کسری از ثانیه تا میلیون ها سال متغیر است اما مقدار آن برای یک عنصر خاص ثابت است.برای به دست آوردن زمان نیمه عمر از این رابطه استفاده می شود: t½ =0.693/λ
به عنوان مثال مسئله ای را حل می کنیم: نوکلئوئید 18F متحمل 10% تجزیه ی رادیواکتیو در 5. 16 دقیقه می شود t½ آنرا حساب کنید. N :
ln N/N 0=-λt
تعداد اتم های موجود و N0 تعداد اتم های اولیه است.پس طبق رابطه ی بالا λ= - 2.303/t log(N/N0
پس با جاگذاری λ=-2.303/ 16.5 log (0.9/1)=> λ=6.39x10-3 min-1
که با توجه به فرمول زمان نیمه عمر t½ =0.693/λ=> t½ =108 min
زمان متوسط یا میانگین برای عنصر رادیواکتیو : ترم dN تعداد اتم هایی از عنصر رادیواکتیو است که در زمان dt متلاشی می شوند.
dN⁄N بیانگر کسری از کل تعداد اتم های موجود است که در همان زمان dt متلاشی می شوند.(4کسری از اتم های رادیواکتیو موجود که در واحد زمان تجزیه می شود=- (dN/N)/ dt با جاگذاری رابطه ی(1) در رابطه ی (4) نتیجه می شود :λ=λN/λ:کسری از کل تعداد اتم های موجود.
زمان متوسط (میانگین ) : برای اتم های رادیواکتیو معکوس ثابت رادیواکتیو یعنی ג⁄١ می باشد.زمانی که بحث آماری برای اتم های رادیواکتیو داشته باشیم از زمان متوسط استفاده می کنیم.
تعادل رادیواکتیویته :فرض کنید یک عنصر رادیواکتیو به نام A داریم که A.....> B.....> C از لحاظ سرعت تجزیه ی B به زمانی می رسیم که سرعت تجزیه ی آن برابر با سرعت تشکیل ان از A می شود.با اینکه عنصر B متحمل تجزیه می شود ولی عملا هیچ تغییری در مقدارش به وجود نمی آید این همان تعادل رادیواکتیویته است.در حالت تعادل سرعت تجزیه و تشکیل یکسان است.مقدار ثابت تعادل متناسب با ثابت تجزیه (ג) می باشد.مثلا اگر در زمان تعادل 2λ و 1λ داشته باشیم داریم : N2 λ2 = N1 λ1
گستره ی ذرات α : قاعده ی گایگر ناتا می گوید ذرات α نشر شده توسط یک عنصر رادیواکتیو دارای انرژی به صورت جنبشی هستند بنابراین هنگامی که ذره ی α از یک هسته نشر می شود در تمام جهات نسبت به هسته ی مادر حرکت می کند و در طی مسیری که طی می کند با مواد موجود در هوا برخورد می کند و از آنجاییکه خود ذره ی α یک ذره ی باردار است پس مواد موجود در هوا را یونیزه می کند .بعد از اینکه ذرات α مسافتی را طی کرد بار خود را از دست می دهند و تبدیل به ذرات خنثی می شوند و پدیده ی یونیزاسیون هوا متوقف می شود. طبق تعریف حداکثر مسافت نسبت به سرچشمه را که در آن ذرات α باعث یونیزاسیون هوا می شوند گستره (R ) می نامند. گستره ی ذرات α برای هر چشمه ی معین مقداری ثابت است.هر چه طول عمر ایزوتوپ زیاد باشد ذرات α کوتاه ترین گستره را دارند . قاعده ی گایگر ناتا: logλ=A logR +B
AوB مقادیر ثابت هستند.
(1) شیمی هسته ای
هدف از مطالعه ی شیمی هسته ای فراگیری اصول ساختمان هسته اتم و بررسی کاربرد رادیو ایزوتوپ ها در شیمی می باشد.
رادیو اکتیویته:نشر اشعه ها و تابش هایی نظیر α ٬ β٬ ץ از یک هسته است. برای اولین بار این بحث توسط دانشمندی به نام بکرل در سال ١٨٩٦ کشف شد.او روی ترکیبات اورانیم کار می کرد این ترکیبات تابش از خود نشر می کنند و می توانند از مواد عبور کنند و روی فیلم عکاسی تاثیر بگذارند. دانشمندانی مثل پیر کوری و ماری کوری به این نتیجه رسیدند که تابش هایی از نمک اورانیم به دست آمده حاصل فرایندهای هسته ای است و این فرایندها ویژگی هسته اتم است و ارتباطی به حالت شیمیایی یا فیزیکی آن ندارد.
دانش هسته ای : علم مطالعه ی خواص و تغییر در هسته های اتمی است. نقطه ی آغازین این دانش کشف بکرل است. پیر کوری و مادام کوری نیز توانستند رادیم را جدا کنند. دانش هسته ای از دو جنبه بحث می شود بحث تﺋوریک و کاربردی ،کاربردی مثل بحث انرژی ٬تشخیص و درمان پزشکی وبحث جنگی و اما حوادث در راکتورهای اتمی و تاثیر تشعشعات رادیواکتیویته بر روی انسان و موجودات بحث مفید بودن دانش هسته ای را زیر سوال می برد.
انواع تابش ها : نوکلئون به هسته که دارای ذرات بنیادی است گفته می شود. منظور از نوکلﺌوﺋید اتم می باشد. تابش α : هسته+ ² He (هلیم دو بار مثبت ) تابش α است . فرم کلی واکنش پرتوزا :A..........>E+X+B. A:نوکلوئید مادر ٬ B: نوکلوئید دختر ٬ X: انواع تابش ها یا ذرات نشر شده ٬ E : انرژی . تمام تابش هایی که بحث می کنیم قدرت نفوذ در ماده را دارند اما این قدرت برای هر کدام متفاوت است. قدرت نفوذ در α کم است چون سنگین تر و درشتر است اما در همان حدی که نفوذ می کند یون ایجاد می کند. چون ذره ی+² Hе دارای بار مثبت است توسط میدان های الکتریکی و مغناطیسی می تواند منحرف شود.
معادله هسته ای :
در یک معادله هسته ای دانش هسته ای را در یک فرم کوتاه نشان می دهیم. Po..........> He +Q+ Pb (پلونیم) ٬ Q:انرژی٬ نشر α باعث می شود نسبت نوترون به پروتون افزایش یابد.واحد جرم اتم amuمی باشد که برابر با ٥∕٩٣١ مگا الکترون ولت است. تمام ذرات α و همین طور پرتو ץ انرژی خاصی دارند اما همه ی ذرات β دارای انرژی یکسانی نیستند.
تابش β : الکترون ( نگاترون ) که جرم بسیار کمی دارد. مثال: P .........> β+S قدرت نفوذ تابش β از ذره ی α بیشتر است. نشر β همراه با نشر ذره ی دیگری به نام آنتی نوترینو ט است که در واقع انرزی ذرات β بین این دو توزیع می شود. دو دلیل عمده ی نشر دو ذره به طور همزمان : ١ ) بقای انرژی از انجا که توزیع پیوسته برای انرژی داریم و بیشتر ذرات ß ٤٠٪ انرژی ماکسیمم β هستند پس بایستی ذره ی دیگری هم در سیستم وجود داشته باشدکه آن هم انرژی متغیری را حمل کند. ٢ ) دلیل اسپینی مقدار عدد کوانتومی اسپین برای پروتون ٬ نوترون و الکترون ٢/١ است . در تبدیل نوترون به پروتون n...........> ט+β+P در اینجا اسپین دو طرف باید ثابت باشد در طرف چپ اسپین ٢/١ و در طرف راست پروتون اسپین ٢/١و β هم اسپین ٢/١ پس باید ذره ی دیگری نیز وجود داشته باشد که اسپین ٢/١- داشته باشد که این همان آنتی نوترینو (ט) است.
تابش ץ : معمولا نشر اشعه ی گاما بعد از نشر الفا و بتا توسط یک نوکلﺋوﺋید رادیواکتیو ساطع می شود.علت: در یک تجزیه ی رادیواکتیو ، هسته ای که حاصل می شود از نظر انرژی در یک حالت تهییجی قرار دارد در این صورت وقتی می خواهد به حالت پایه برگردد این حالت همراه با نشر اشعه ی گاما است. تابش های گاما جزو تابش های الکترومغناطیسی هستند و ذره نیستند. دارای طول موج بسیار کوتاه و انرژی زیاد هستند و قدرت نفوذ آنها در ماده بسیار زیاد می باشد. نوکلﺋون ها (ذرات بنیادی ) در هسته در سطوح انرژی مستقل یا مجزایی قرار دارندبرای آنها حالت پایه و حالت برانگیخته وجود داردانها می توانند انرژی جذب کنند و به مدارهای بالاتر بروند که در آنجا کم ثبات هستند که این حالت را با m نشان می دهند.
خواص تابش های رادیواکتیو: چرا برخی هسته ها رادیواکتیواند و برخی نیستند ؟اگر تعداد نوترون ها به طور نسبی بیشتر باشد هسته رادیواکتیو است.
تغییر شیمیایی : برای یک واکنش شیمیایی 0 > ΔG از لحاظ تر مو دینامیکی خود بخودی است علاوه بر این در یک واکنش رادیو اکتیو تغییر انرژی مهم است یعنی 0 > ΔE و 0 > ΔM که این ها باعث خودبخودی شدن تجزیه رادیو اکتیو است .
واکنش های هسته ای :ما می توانیم در برخی موارد خودمان باعث ایجاد واکنش هسته ای شویم که به آن واکنش های هسته ای القایی یا مصنوعی یا دگردیسی های هسته ای می گویند که در اثر برخورد یک ذره به هسته ایجاد می شود.واکنش هسته ای خود به خودی : U...........> He+Th ، ( اعداد جرمی :٢٣٨ : U -٢٣٤ :Th – ٤ :He )
واکنش هسته ای مصنوعی: n+N........> H+C در اینجا n نوترون حرارتی است.در مثالی دیگر α+N...........> O+Pدر این واکنش اکسیژن با عدد جرمی ١٧ می باشد.فرم کلی واکنش طبق قرارداد به صورت o (P ̦٫ α ) N نوشته می شود ، o : هسته ی محصول ،P :ذره ی نشر شده، α : ذره ی برخورد کننده ، N : هسته ی هدف می باشد.
مقایسه ی بین واکنش های شیمیایی با واکنش های هسته ای : در واکنش های شیمیایی تغییرات در خارج از هسته صورت می گیرداتم ها به وسیله ی شکسته شدن وتشکیل پیوندها تجدید ارایش می کنند تنها الکترون های اوربیتالی درگیرند انرژی آزاد شده مقادیر نسبتا کمی دارد سرعت واکنش ها به وسیله ی شرایط تجربی تحت تاثیر قرار می گیرند و واکنش های معمول هستنددر حالی که در واکنش های هسته ای تغییرات در هسته صورت می گیرد نوکلﺋونها تجدید آرایش کرده و به هسته ی دیگری تبدیل می شوند پروتون ها نوترون ها و دیگر ذرات بنیادی درگیرند انرژی آزاد شده دارای مقادیر عظیم هستند سرعت واکنش ها به طور طبیعی تحت تاثیر شرایط تجربی نظیر دما فشار و یا کاتالیزور قرار نمی گیرند و واکنش های نادری هستند.
امید وارم که این پست نظرتونو جلب کرده باشه منتظر پست های بعدی شیمی هسته ای باشید.....
دود سیگار قاتل سیگاری ها و غیر سیگاری ها ...
دود سیگار عامل عمده ای در سرطان ریه ویکی از عواملی است که به امراض قلبی کمک می کند.غیر سیگاری ها اغلب در معرض دود سیگار هستند گر چه غلظت ان در مقایسه با سیگاری ها کمتر است.اخیرا دانشمندان دریافتند قرار گرفتن به مدت پنج دقیقه در معرض دود سیگار می تواند خطرناک باشد و سالیانه عده ی زیادی غیر سیگاری بر اثر بیماری های ناشی از سیگار جان خود را از دست می دهند. دود سیگار در محیط زیست متشک از گاز و ذره های ریز است . غلظت پاره ای از محصولات سمی احتراق جزئی در دود سیگار روشن در واقع بیشتر از دود سیگار در حال پک زدن است زیرا احتراق سیگاری که خود به خود در حال سوختن است در مقایسه با سیگاری که هوا از راه پک زدن از درون آن عبور می کند در دمای کمتری صورت می گیرد. البته دود سیگاری که خود به خود در حال سوختن است معمولا پیش از تنفس ان توسط هوا رقیق می شود و غلظتی که به شش های غیر سیگاری می رسد کمتر از غلظتی است که به شش های شخص سیگاری که در حال پک زدن سیگار است می رسد.
ترکیب شیمیایی دود توتون پیچیده است هزارها جزء دارد که چندین دو جین آنها سرطان زا هستند این گازها شامل کربن منوکسید? نیتروژن اکسید ? فرمالدهید ? هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای ? سایر ترکیبات آلی فرار و عنصرهای پرتوزا مثل پولونیم است. بخش ذره های ریز که قطران نامیده می شود شامل نیکوتین و هیدروکربن های با فراریت کمتر است و بخش عمده ی ان قابل تنفس است. بسیاری از مردم در چشم ها و مجراهای تنفسی خود از تماس با دود سیگار در محیط زیست احساس تحریک و سوزش می کنند. اجزای گازی دود سیگار به ویژه فرمالدهید ? هیدروژن سیانید ? استون ? تولوئن و آمونیاک علت بیشتر بو و سوزش و تحریک است. تماس با دود سیگار در محیط زیست علائم ناراحتی هایی مثل آسم یا درد قفسه ی صدری سینه را تشدید می کند.
برخی دانشمندان معتقدند تنفس بی اراده ی دود سیگار چه در حال سوختن و چه دود سیگاری که در بازدم شخص سیگاری در هوا رها می شود علت برونشیت? ذات الریه و عفونت های دیگر در 300000نوزاد در هر سال در ایالات متحده است.
در سال 1993سازمان حفظ محیط زیست در ایالات متحده دود سیگار در محیط زیست را به عنوان یک عامل شناخته شده ی سرطان زا در انسان طبقه بندی کرد تخمین زد که موجب حدود 3000مرگ ناشی از سرطان ریه در سال می شود . دود سیگار در محیط زیست همچنین عامل مرگ 40000 امریکایی در سال از طریق بیماری قلبی است. یک بررسی در بریتانیا تخمین زده است که دود سیگار در محیط زیست هر ساله باعث مرگ 140000 اروپایی از طریق سرطان و بیماری قلبی است.
