سفارش تبلیغ
صبا ویژن
نیکوکار از کار نیک بهتر است ، و بد کردار از کار بد بدتر . [نهج البلاغه]

علم شیمی

بسیاری از ترکیبات شیمیایی وجود دارند که در مقابل نور حساس هستند. یعنی در برخورد با پرتوهای نورانی تغییر می کنند. برخی از این ترکیبات به ویژه هالیدهای نقره می توانند تصاویر را بر روی کاغذ تثبیت کنند مجموعه فرایند هایی را که که بر پایه ی این گونه خواص استوارند اصطلاحا عکاسی می نامند. اولین فعالیت عکاسی به سال 1727 میلادی برمی گردد. در ان سال شولز مشاهده کرد که مخلوطی از نیترات نقره و گچ در مقابل نور تیره می شود. در دهه ی 1830 یک فرانسوی به نام لویی داگر تصادفا کشف کرد که برای ظهور یک تصویر از یک ورق مس پوشیده شده از نقره که به وسیله ی بخار ید حساس شده باشد می توان استفاده کرد. این نوع تصویر که به تصویر داگری معروف شد در نتیجه ی شستشوی صفحه با محلول غلیظ نمک به دست آمد و حالت تثبیت دائمی داشت از اواسط قرن نوزدهم جنبه ی عمومی پیدا کرد. در سال 1839 داگر ضمن بررسی های بیشتر دریافت که برای برداشتن هالیدهای تقره نور ندیده ی باقی مانده بر روی فیلم یا صفحه ی عکاسی باید از محلول تیو سولفات سدیم استفاده کرد که با نمک های نقره تیو سولفات نقره محلول در آب که قابل شستشو با آب است تولید می کند فرایند پیشنهادی داگر موجب شد تا بتوان در کمتر از یک دقیقه عکس را ثابت کرد. در سال 1841 ویلیام تالبوت استفاده از فرایند تازه ای را اعلام کرد. این فرایند شامل تهیه ی کاغذ حساس در مقابل نور به وسیله ی یدید نقره است. عکس را بر روی این کاغذ به وسیله ی اسید گالیک می توان ظاهر کرد ( روشی که امروزه هم مرسوم است ) تصویر به دست آمده دقیقا برعکس وضعیت شیئی است که از آن به دست می آید.یعنی نواحی روشن آن تیره و نواحی تیره ی آن روشن ظاهر می شود. (تصویر منفی) این تصویر منفی اگر بر روی یک کاغذ حساس عکاسی قرار داده شود و پس از قرار گرفتن در مقابل نور ظاهر شود تصویری مثبت که با وضعیت اولیه ی شیئی مطابقت دارد (تصویر مثبت ) را می دهد.با وجود اینکه زمان لازم در فرایند تالبوت کمتر از فرایند داگر است اما تصاویر به دست آمده چندان واضح نیست آشکار است که برای رفع این نارسایی باید با روش مناسبی هالیدهای نقره را بر روی یک جسم شفاف تثبیت کرد.    

این کار در آغاز بوسیله ی سفیده ی تخم مرغ بر روی شیشه انجام میگرفت و تصویر های نسبتا روشنی بدست می آمد اما این تصویر ها به آسانی آسیب پذیر بود سرانجام در سال 1871 این مشکل توسط یک عکاس آماتور و فیزیکدانی به نام " مادوکس" به این صورت از میان برداشته شد که وی امولسیون ‍‍‍ژلاتینی از نمک های نقره را بر روی شیشه یا کاغد عکاسی تثبیت کرد در سال 1887 ایستمن دوربین کداک را نوآوری کرد که در آن یک فیلم پلاستیکی( نیترات سلولز) آغشته به امولسیون ژلاتینی به کار گرفته شده و با آن فیلم می توانستند یک صد عکس بگیرند اما اشکال این کار در آن بود که فیلم را همراه با دوربین می بایست به مرکزی که مراحل ظهور و ثبوت عکس در انجا انجام می گرفت فرستاده شود از آن زمان به بعد بود که فن عکاسی وارد مرحله نوینی شد.




فهیمه بیگدلی ::: دوشنبه 86/5/8::: ساعت 11:20 عصر

منشا سوختهای گازی متفاوت است. برخی به طور طبیعی وجود دارند و برخی دیگر از تغییر شکل سوختهای مایع و یا جامد تهیه می شوند. سازنده ی اصلی مفید آنها هیدروژن ٬ اکسید کربن و متان است و گاهی هیدروکربورهای سنگین تر مانند اتان و پروپان نیز در آنها وجود دارد. در گاز سوختنی همواره مقداری گاز بی اثر مانند ازت و گاز کربنیک نیز موجود است. سوختهای گازی را به دو دسته سوختهای گازی طبیعی و سوختهای گازی ساختگی تقسیم می کنند. سوختهای گازی طبیعی شامل گازهای  1) طبیعی که از رگه های نفتی وهمراه آنها به دست می آید. ب) گریزو که از معادن زغال سنگ متصاعد می شود و بیشتر دارای متان است. گاهی کمی اتان و گازهای بی اثر مانند  CO2 و N2  نیز در آن وجود دارد.

سوختهای گازی ساختگی شامل انواع زیر است:

الف) گاز تقطیر زغال سنگ _ سازنده ی اصلی این گاز متان و هیدروژن است ولی مقدار کمی  CO و CO2  نیز در آن وجود دارد. قدرت گرمایی آن حدود 4200 تا 4500 کیلوکالری بر متر مکعب است. این گاز را سابقا به نام گاز روشنایی یا گاز شهر می نامیدند ولی امروزه گاز شهر محتوی گاز آب گاز فقیر گاز روغن و یا گاز طبیعی است.

ب) گاز فقیر یا گاز هوا _ این گاز از گاز کردن کک ویا زغال سنگ توسط هوا و یا مخلوط هوا و کمی بخار آب تهیه می شود. اگر فقط هوا بر روی سوخت جامد بدمند گاز حاصل محتوی  CO است که به وسیله ی  CO2 و N2 رقیق شده است و قدرت گرمایی آن نزدیک به 1000 کیلو کالری بر متر مکعب است. غالبا به هوای دمیده شده کمی بخار آب اضافه می کنند که در این صورت گاز حاصل محتوی مقداری هیدروژن نیز بوده و قدرت گرمایی آن به 1200 تا 1300 کیلوکالری بر متر مکعب می رسد. اگر به جای کک زغال سنگ قیر دار که غنی از مواد فرار است به کار برند قدرت گرمایی گاز حاصل به حدود 1500 تا 1800 کیلوکالری بر متر مکعب می رسد. در این صورت گاز دارای متان و بخارات گودرون که قابل فشرده شدن است می باشد.

ج) گاز آب _ از گاز کردن کک ویا زغال سنگ به وسیله ی بخار آب و یا مخلوط بخار آب و اکسیژن گاز آب حاصل می شود. این گاز محتوی  CO ٬ H2 و کمی  CO2 است و به عنوان سوخت و مخلوط با گازهای دیگر و یا به عنوان ماده ی اولیه برخی سنتز ها به کار می رود و به همین جهت آنرا گاز سنتز نیز می نامند. قدرت گرمایی آن حدود 2500 تا 2800 کیلوکالری بر متر مکعب است.

د) گاز آب کربور شده _ این گاز مخلوط گاز آب و گاز روغن است و از تبخیر مقداری از محصولات نفتی در گاز آب حاصل از گازوژن به دست می آید. محصولات نفتی در اثر حرارت تجزیه شده و مواد حاصل به گاز آب اضافه می شود. با تغییر دادن جنس مواد روغنی و شرایط کراکینگ می توان نوع محصول را کنترل کرد.

ه) گاز کوره بلند_ این گاز شبیه گاز فقیر است زیرا از اثر هوا بر کک در کوره ی بلند به وجود می ایدو مقدار هیدروژن آن بسیار کم است. قدرت گرمایی آن 800 تا 900 کیلوکالری بر متر مکعب است.

و) گاز تصفیه خانه نفت _ در اثر تقطیر و کراکینگ محصولات نفتی نیز گازی شبیه به گاز طبیعی به دست می اید.

گاز طبیعی : گاز طبیعی غالبا همراه نفت است و نفت را از درون خاک به طرف چاه های استخراج می راند. هنگام بالا رفتن مخلوط نفت و گاز در چاه ها گاز آن آزاد شده و مخلوط را به بالای چاه می برد. در نفتهای که از گاز اشباع نشده اند و فقط تحت فشار آب قرار دارند مقدار گاز حل شده کمتر و در نفتهای فوق اشباع مقدار گاز بیشتر است. همچنین رگه هایی وجود دارد که فقط دارای گاز طبیعی است و نفت ندارد. قسمت اعظم گاز طبیعی از متان تشکیل شده و غیر از متان هیدروکربورهای گازی دیگر از  C2 تا C4 با مقادیر متفاوت و همچنین هیدروکربورهای بالاتر نیز در آن وجود دارد. گاز طبیعی ممکن است خشک و یا مرطوب باشد.گازهای خشک مقداری کمتر از 13.4 سانتی متر مکعب بنزین در هر متر مکعب گاز دارا می باشند. بنزین گازهای مرطوب حدود 40.2 سانتی متر مکعب بر متر مکعب گاز است.گازهای طبیعی گاهی علاوه بر هیدروکربورها محتوی   CO2 ٬ H2 S ٬ H2 O ٬ O2 ٬ N2 و He نیز می باشند. بین این ناخالصی ها  H2 O ٬ H2 S و  CO2 نا مطلوب هستند. مثلا آب با هیروکربورهای گازی تولید هیدراتهای متبلوری می کند که دارای ترکیب پیچیده بوده و در حین انتقال گاز به صورت بلورهایی شبیه برف ویا یخ در لوله ها و شیرها می بندد و راه عبور گاز را مسدود می کند. باید توجه داشت که بوتان نرمال و هیدروکربورهای بالاتر هیدرات جامد تشکیل نمی دهند. به همین دلیل بایستی گاز طبیعی را قبل از انتقال خشک نمایند. اگر گاز طبیعی دارای  CO2 و  H2 S باشد بایستی انها هم حذف شوند زیرا باعث خوردگی می شوند. خشک کردن باید به حدی باشد که نقطه ی شبنم گاز زیر پایین ترین درجه حرارت مسیر گاز باشد. عوامل خشک کننده به صورت مایع یا جامد مصرف می شوند. از بین خشک کننده های جامد اکسید الومینیوم فعال شده و یا بوکسیت فعال شده بیش از همه به کار می رودو نقطه ی شبنم را بیش از 50 درجه سانتی گراد پایین می برد. برای تصفیه ی کردن مقادیر زیاد گاز از روش پیوسته به نام هیپرسورپسیون استفاده می کنند در این روش زغال فعال از وراء یک سری ظرف پایین می رود در ظرف اول و در اولین مرحله زغال سرد می شود سپس زغال وارد منطقه ی جذب سطحی شده و مواد مضر بر روی آن جذب سطحی می شوند. زغال از مناطق دیگری می گذرد که در آنها به تدریج هیدروکربورهای جذب شده را پس می دهد و به این طریق محصولات نسبتا خالص به دست می آید.   




فهیمه بیگدلی ::: سه شنبه 86/4/26::: ساعت 11:41 عصر

انواع صابون از نظر نوع مصرف :

 1)صابون حمام و دستشویی (صابون سخت ) : در این نوع صابون ها برای رعایت نکات بهداشتی  مربوط به پوست بدن و موی سر مواد قلیایی را به حداقل کاهش داده مواد پرکننده ی طبیعی و خنثی مواد معطر رنگی و نرم کننده ی پوست نیز به آنها اضافه می شود.

 2 )صابون رخت شویی : این نوع صابونها از مواد چربق ارزان تهیه می شود. اما امروزه به علت استفاده از پاک کننده های غیر صابونی مصرف آنها کاهش یافته است. نو.عی صابون سیاه رنگ که از پتاس در آن استفاده می شود نیز برای شستن لباس تهیه می شود. صابون رختشویی ممکن است به صورت براده پودر (حتی مخلوط با پودر پاک کننده های غیر صابونی ) برای مصرف در لباسشویی استفاده می شود.

 3)صابونهای طبی : این نوع صابونها برای معالجه ی بیماریهای جلدی عفونی و قارچهای پوستی تهیه می شوند و در آنها از موادی مانند اسید بوریک ٬ اکسید روی ٬ یدیدها ٬ کلرید جیوه (ΙΙ) ٬ استئارات مس (ΙΙ) ٬ قطران ٬ تیمول استفاده می شود.

 4)صابونهای مخصوص ماشینهای لباسشویی : این نوع صابونها حدود 5 تا 15 در صد مواد آلی در نقش حلال مانند تتراکلرو اتیلن ٬ 1 ٫ 1 ٫ 1 تری کلرو اتان ٬ سیکلو هگزانول و مقداری نیز مواد امولسیون کننده و مواد افزودنی مورد نظر را در بر دارند (بخار این مواد سمی است).

 5)صابونهای ساینده : این نوع صابونها دارای 70 در صد پودر نرم سیلیسی ٬ 15 در صد آلومین٬ مقداری پلی فسفات سدیم و کمی روغن کاج ( برای رفع بوی نا مطبوع ) اند. برای تمیز کردن سطح وسایل فلزی و اشیای دیگر کاربرد دارند. معمولا برای پاک شدن رنگ فلز ٬ مقداری مواد اسیدی نیز استفاده می شود.

 6)صابونهای مخصوص آبهای سخت: این نوع صابونها از چربیهای گیاهی مانند روغن نخل و نارگیل تهیه می شوند و مواد افزودنی معینی از جمله فسفاتهای فلزات قلیایی را در بر دارند و در آب دریا خوب کف می کنند و از این رو اهمیت ویژه ای دارند.

صابون شفاف : این نوع صابون دارای گیلیسرین ٬ قند و الکل می باشد و ظاهری شفاف ولی قدرت پاک کنندگی کمتری دارد.  

 7)صابون فلزات دیگر : استئارات روی : به صورت پودر بسیار ریز نرم و جذب کننده ی رطوبت برای تهیه ی پودر تالک و پودر بچه کاربرد دارد. استئارات مس : ضد قارچ پوست است.

استئارات سرب : بسیار سمی است و برای نرم کننده های دمای بالا و نیز کاتالیزور در فرایند خشک شدن روغن جلا کاربرد دارد.

استئارات کادمیم : برای ضد آب (واتر پروف ) کردن وسایل و اشیای مختلف مصرف می شود.

صابون فلزات با اعداد اکسایش بالاتر از +2 در اب نامحلول بوده و نقش گریس را دارند. از این رو ارزش صنعتی دارند.

مواد سفید کننده : اولین بار در سال 1786 برتوله شیمیدان معروف فرانسوی استفاده از کلر را برای سفید کردن پارچه ها متداول ساخت. کمی بعد هیپو کلریت سدیم و پراکسید هیدروژن و بعد ها ترکیب کلر دار دیگری نظیر   Ca(  ClO)2 و ازون نیز برای سفید کردن پارچه ٬ کاغذ و ... متداول شد.

دلیل پاک کنندگی صابون: مولکول صابون بسیار دراز و دارای یک سر هیدروکربنی غیر قطبی و دفع کننده ی آب (هیدروفوبیک) و یک سر قطبی (نمک سدیم یا پتاسیم اسید کربوکسیلیک ) جذب کننده ی آب (هیدروفیلیک) است. چرک در واقع ذرات جامدی است که به کمک مواد چرب به بدن یا لباس می چسبد و در تماس با آب کنده و شسته نمی شود. ولی مولکول صابون با نقش دو گانه ای که دارد می تواند آنها را کنده و وارد اب کند.

اصولا یکی از دلیل های سفید شدن مواد جذب یا غیر فعال شدن الکترونهای لایه ی والانس اتم ها است که توانایی جذب فوتونهای نور سفید را دارند. این عمل توسط ClO- امکان پذیر است:  - ClO- + H2 O + 2e ..........>  Cl- + 2 OH

در نتیجه ماده دیگر قادر به جذب نور مرئی نیست ولی ممکن است انرژی پرتوهای فرا بنفش  را جذب کرده و آنها را به نور مرئی تبدیل کند و بر شدت نور سفید بازتاب شده بیافزاید در نتیجه این نوع مواد به رنگ سفید براق دیده می شوند.

پاک کردن لکه ها و زنگ فلزات : 1) لکه های چرب : این نوع لکه ها توسط مواد آلی به ویژه تترا کلرید کربن پاک می شود.

2) لکه های مقاوم : این نوع لکه ها را از طریق واکنش شیمیایی می توان از بین برد مانند لکه ی ید که توسط تیو سولفات و یا لکه ی زنگ آهن که توسط اسید اکسالیک پاک می شود.

3) لکه های مربوط به کپک و زنگ گیاهی : این نوع لکه ها را با استفاده از پروکسید هیدروژن و هیپوکلریت سدیم که قارچ به وجود اورنده ی لکه را می کشند٬ می توان از بین برد. از هیپوکلریت سدیم نباید برای لکه گیری پارچه های پشمی استفاده کرد زیرا با اتم های نیتروژن زنجیره ی پپتیدی پشم واکنش می دهد.

لکه های متداول و پاک کننده های ویژه ی آنها : قهوه : هیپو کلریت سدیم                جوهر یا زنگ اهن : اسید اکسالیک ٬ الکل متیلیک                  اسفالت : بنزن                خون: آب سرد٬ پروکسید هیدروژن             لکه ی میوه : پروکسید هیدروژن

چربی : الکل ٬ هیپو کلریت سدیم                  لکه ی خردل : هیپوکلریت سدیم              لکه ی عرق بدن: هیدروکسید آمونیوم ٬ پروکسید هیدروژن                                     لکه ی سیگار : هیپو کلریت سدیم    




فهیمه بیگدلی ::: یکشنبه 86/4/17::: ساعت 9:21 عصر

 ترکیبات سیمان :  هر یک از انواع خاص سیمان نسبتهای مختلفی از سیستم سه تایی SiO2 _  AlO2  _  CaO می باشد.سیمان

سیمان به عنوان چسب:

سیمان به عنوان چسب برای چسباندن خرده ها و ذرات چوب سالها مورد استفاده بوده است. با این ماده و با استفاده از خاک اره بلوکهایی برای تهیه ی دیوارهای داخلی منازل تهیه می شد. در اروپا قطعاتی مرکب از چوب و پشم تهیه می شد که به دلیل دارا بودن دوام زیاد و هدایت گرمایی کم کاربرد وسیعی در ساخت پوشش روی سقف ساختمانها داشت.تلاش های اولیه برای تولید تخته های ساخته شده از سیمان و خرده چوب به دلیل سنگینی زیاد و استحکام کم محصول و به ویژه مقاومت کم ان در برابر ضربه چندان موفقیت آمیز نبود. در تهیه ی چند سازه های چوب _ سیمان بایستی در انتخاب گونه ی چوب مناسب دقت شود تا از تخریب شیمیایی سیمان (مسموم شدن سیمان ) جلوگیری شود. به دلیل مقدار و نوع قند ها ٬ همی سلولزها و ترکیبات فنولی موجود در چوب اغلب گونه ها گاهی اوقات سیمان خودش را نمی گیرد.در اینجا باید پرورده شدن (سفت شدن ) تحت فشار انجام گیرد.از آنجا که پرورده شدن سیمان فرایند بسیار کندی است لازم است قطعات ساخته شده را به صورت متصل به گیره به مدت 6 تا 8 ساعت در اتاق های گرم 70 تا 80 درجه ی سانتی گراد نگه داشت. همین موضوع فرایند تولید را کند می کند و قیمت فراورده را بالا می برد. گرچه با استفاده از چسب های سیمانی تخته های سنگینی تولید می شود با استفاده از سیمان پورتلند تخته هایی تولید می شود  که پایداری ابعادی زیادی دارند. این تخته ها بسیار پردوام بوده و تقریبا نسوزمی باشند.

سیمان پرتلند : این نوع سیمان مهمترین نوع سیمان از نظر تولید و مصرف به شمار می رود. این ماده از کلینکر و افزودنی های گچ یا آنیدریت تشکیل شده است.مواد اولیه ی مورد استفاده در تولید کلینکرهای سیمان پرتلند عبارتند از : مارل آهکی (مخلوط طبیعی سنگ آهک و رس ) یا مخلوط سنگ آهک یا نرم آهک با رس.

اجزاء کلینکر سیمان پرتلند : وجود تری کلسیم سیلیکات در سیمان پرتلند این ماده را از خواص مطلوبی نظیر سخت شدن سریع و استحکام بالا بهره مند می سازد. به همین دلیل در تولید کلینکرهای سیمان پرتلند اطمینان از مقدار تری کلسیم سیلیکات تا بیشترین حد ممکن حائز اهمیت است. تنظیم دقیق مقدار آهک از اهمیت فراوانی برخوردار است. طبق نظر اچ کوهل حداکثر مقدار آهکی که می تواند با  SiO2 ٫ Al2 O3 و  Fe2 O3 ترکیب شود با استفاده از فرمول زیر محاسبه می شود:

      CaOMax = 2.8x SiO2 + 1.1xAl2 O3 + 0.7x Fe2 O3  

وقتی مقدار آهک از مقدار مجاز بالاتر باشد در کلینکر آهک آزاد وجود خواهد داشت.  Ca( OH)2 یا  Mg(OH)2 که در اثر هیدراته شدن آهک آزاد (CaO یا MgO) ایجاد می شود فضای بیشتری نسبت به اکسید اولیه اشغال می کند. پدیده ی معروف به انفجار آهکی یا انفجار منیزیایی ناشی از حضور همین کلوخه های درشت بلورین  CaO یا MgO است زیرا واکنش با آب بسیار آهسته انجام می گیرد و پس از سخت شدن سیمان نیز ادامه می یابد. در نتیجه مقدار اهک اضافه شده همیشه کمتر از مقدار محاسبه شده می باشد.

تولید سیمان پرتلند: برای تولید کلینکر از روشهای مختلفی استفاده می شود: در روش تر مواد آغازین به صورت تر آسیاب می شوند تا یک دوغاب خام به وجود اید سپس این دوغاب در کوره ی دوار خشک و پخته می شود در این روش امکان تامین ساده و دقیق مقدار اجزاء ترکیب وجود دارد و مرحله ی آسیاب به انرژی کمی نیاز دارد. در صورتی که در مرحله ی پخت بعدی به دلیل مقدار آبی که باید تبخیر شود انرژی بیشتری مصر ف خواهد شد. استفاده از روش تر صرفا در مواردی که مقدار آب موجود در مواد آغازین بیش از بیست در صد و یا انجام عملیات تر اجتناب ناپذیر باشد. در روش نیمه تر آب دوغاب خام که به صورت تر تهیه شده به کمک صافی فشار (فیلتر پرس ) خارج می شود خمیر حاصل به شکل گندله پرس شده و به همین صورت در کوره ی دوار پخته می شود. در روش نیمه خشک که متفاوت از روش نیمه تر است مواد آغازین به صورت خشک آسیاب و مخلوط می شوند. سپس خوراک خام همگن شده ی حاصله به کمک آب و برروی میز گرانول سازی به شکل گندله تبدیل می شود.در روش خشک مواد آغازین به صورت خشک آسیاب و مخلوط می شوند تا خوراک خام به دست آید مواد در حال آسیاب شدن به کمک گازهای داغ خروجی پخت خشک می شوند به طوری که مقدار رطوبت باقی مانده کمتر از یک در صد شود و بعد از آن به کوره ی پخت انتقال  داده می شوند.در تمام روشهای فوق پخت مواد اولیه در دمای حدود 1450 درجه ی سانتی گراد و معمولا در کوره های دوار انجام می شود. در کوره های دوارخوراک خام توسط گازهای داغ خروجی پیش گرم می شود با استفاده از پیش گرم های ویژه (پیش گرم کنهای مشبک و پیش گرمکنهای سیکلونی) بازیابی گرما با کارایی بیشتری صورت می گیرد. و اما کوره های استوانه ای صرفا برای کارخانه های خیلی کوچک (کمتر از 300 تن در روز )اقتصادی هستند.نهایتا پس از گذشتن از مراحل فوق کلینکر به دست آمده آسیاب می شود. قبل از آسیاب کردن تا 6.5 در صد گچ ( 2H2 O CaSO4 )  یا آنیدریت ( CaSO4 ) به کلینکر اضافه می شود.

کاربردهای سیمان پرتلند: این سیمان در صنایع ساختمانی برای تولید بتون همراه با موادی مانند قلوه سنگ ماسه و مواد انبساط یافته و نیز به همراه تقویت کننده ی فولادی (آرماتور) به عنوان بتون مسلح و همچنین به عنوان اتصال دهنده ی آجرها و بلوک های ساختمانی دیگر به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد.




فهیمه بیگدلی ::: یکشنبه 86/4/10::: ساعت 10:16 عصر

به طور کلی از کاربردهای مهم زئولیتها در سه بخش جذب شوینده ها و کاتالیزورهاست.از جمله مصارف جهانی زئولیتها در سه بخش کاربردی واحد صنعتی ٬ دو جداره کردن پنجره ها و به عنوان عامل اتصال دهنده ی آب در سیستم های پلی یورتان است.زئولیتها در اصل مواد الومینو سیلیکاتی هستند که دارای ساختار کریستالی می باشند  آلومینو فسفاتها و سیلیکوآلومینو فسفاتها (SAPO) نیز با ساختار زئولیتی ساخته شده اند ولی هنوز از اهمیت صنعتی برخوردار نیستند. شناسایی  زئولیتها  برای نخستین بار توسط کرونستد کانی شناس سوئدی صورت گرفت.

از لحاظ شیمیایی زئولیتها به کمک نسبت  Si/Al موجود در چارچوب آنیونی آنها از یکدیگر متمایز می شوند. این نسبت بین یک  و بی نهایت در زئولیت سیلیکالیت (یک نوع اصلاح شده ی سیلیکای بلوری عاری از الومینیم ) متغیر است.مقاومت اسیدی و پایداری گرمایی زئولیتها با افزایش نسبت  Si/Al افزایش می یابد.زئولیتها در ساختارهای متعددی وجود دارند. واحدهای پایه معمولا چهاروجهی های  SiO4 و  AlO4 هستند که توسط اتمهای اکسیژن اشتراکی به هم متصل شده اندماهیت زئولیتها از روی سیستم حفرات موجود در چارچوب آنها مشخص می شود به طوری که حجم این حفرات مشخصه ی نوع زئولیت خواهد بود. این حفرات توسط منافذی به هم مرتبط شده اند و قطر این منافذ نیز نوع زئولیت را تعیین خواهد کرد.

زئولیتهای طبیعی : حدود 40 نوع زئولیت در طبیعت شناخته شده است که تعدادی از آنها از اهمیت صنعتی برخوردارند.زئولیتهای طبیعی نتیجه ی غیر مستقیم فعالیتهای آتشفشانی هستند و از طریق دگرگونی هیدروترمال بازالت ٬  خاکستر آتشفشانی و سنگ پا  تشکیل می شوند ( در حفرات بازالتی و در کانسارهای رسوبی بزرگ یافت می شوند.)

زئولیت به عنوان جذب کننده : مولکولهایی که برای نفوذ به درون منافذ زئولیتها به قدر کافی کوچک هستند می توانند شدیدا به زئولیتها متصل شوند. این مسئله به ویژه در مورد آب و سایر مولکولهای قطبی و قطبش پذیر کوچک صدق می کند و اساس کاربرد این مواد به عنوان خشک کننده یا تمیز کننده برای گازهایی نظیر گاز طبیعی یا هوا قبل از مایع شدن را تشکیل می دهد. به علاوه از زئولیتها برای خارج نمودن اب از مدارهای بسته ی مایع ( مثلا در واحدهای منجمدسازی جهت جذب آب و جذب حلال باقی مانده در فضای بین شیشه ی پنجره های دو جداره به منظور جلوگیری از چگالش ) نیز استفاده می شود. زئولیتها به صورت صنعتی جهت خارج کردن دی اکسید کربن ٬سولفید هیدروژن ٬مرکاپتانها و غیره از مخلوط گازی  به کار میرود. زئولیتها در ذخیره سازی گرما هم استفاده می شودبه این صورت که در اثر جذب آب توسط زئولیتها هوای مرطوب گرم می شود و به دنبال آن به کمک انرژی خورشیدی زئولیتها آب زدایی می شوند.

زئولیت پاک کننده ی محیط زیست : زئولیتها می توانند در محیط زندگی ابزیان آمونیم را که وجود آن حتی در حد چند گرم در تن مسمومیت زا می باشد جذب کنند که علاوه بر جذب آلودگی ها به تامین اکسیژن ماهی ها هم کمک کنند.

زئولیتها برای فرایندهای جداسازی : در حفرات زئولیتها میدانهای الکتروستاتیکی شدید وجود دارد. به همین دلیل نیتروژن که قطبش پذیر است در زئولیتها به مراتب مقیدتر از اکسیژن می باشد. به کمک چرخه های چند مرحله ای جذب _واجذب تحت فشار امکان تولید هوای غنی از اکسیژن وجود دارد که می تواند در تاسیسات فاضلاب یا فولاد کاری استفاده شود. زئولیتها می توانند نقش غربال مولکولی داشته باشند مثلا مخلوطهای  n- و ایزوآلکانها می توانند جداسازی شوند زیرا فقط n- آلکانها امکان نفوذ به داخل حفرات زئولیت را دارند.

زئولیتها به عنوان کاتالیزورها: فرایندهای مهمی که در آنها زئولیتها به عنوان کاتالیزور به کار برده می شوند عبارتند از : 1) در ایزومریزاسیون n- آلکانها به ایزوالکانها جهت مقاصد سوختی. 2) در کراکینگ کاتالیزوری محصول تقطیر نفت خام برای تولید سوخت. 3) در تولید سوختها آلکنها یا ارنها از متانول ٬ موم زدایی الکانها ٬ آلکیل دار کردن بنزن و تبدیل آن به اتیل بنزن به کار برده می شود.4) در هیروکراکینگ (تبدیل برشهای نفت خام به بنزین در حضور هیدروژن ) مورد استفاده قرار می گیرد. زئولیت به عنوان کاتالیزور هیدروژن دار کردن حاوی پالادیوم یا پلاتین می باشد.

از دیگر کاربردهای زئولیت : مقادیر زیادی از سنگ های زئولیت دار در کشورهای مختلف تحت فراوری قرار می گیرد و در تولید سیمانها ملاتها و بلوکهای سبک ساختمانی به کار برده می شود. در ژاپن از زئولیتهای طبیعی به عنوان پرکننده در صنعت کاغذ استفاده می گردد.




فهیمه بیگدلی ::: دوشنبه 86/4/4::: ساعت 8:53 عصر

<      1   2   3   4   5   >>   >
 
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
>> بازدیدهای وبلاگ <<
بازدید امروز: 6


بازدید دیروز: 19


کل بازدید :357663
 
 >>اوقات شرعی <<
 
>> درباره خودم<<
 
 
 
>>اشتراک در خبرنامه<<
 
 
>>طراح قالب<<